لیمو ترش یا به اختصار لیمو، میوه درختی به همین نام و از دسته مرکبات می باشد. در واقع لیمو ترش درخچهای است که بلندی آن به چهار متر رسیده و کشت آن فقط در مناطق گرمسیر و آب و هوا مدیترانهای امکان دارد. شاخههای بلند و برگهای پهن و سبز مات و بیضوی از مشخصات ظاهری این گیاه است. دمبرگها واضح و اندکی بالدارند. گلهایش از درون سفید و از بیرون ارغوانی و بسیار معطر است. لیموترش تنها درختی است که تقریباً همیشه میوه و گل و برگ دارد و به عبارتی گل آوری آن عملاً مداوم است. میوه اش سته بیضوی شکلی است که در اواخر پاییز و اوایل زمستان آبدارتر میباشد. هند با تولید حدود ۱۶ ٪ در صدر کل تولید جهان، بزرگ ترین تولید کننده لیموترش در جهان است. پس از آن بهترتیب مکزیک (۱۴٫۵ درصد)، آرژانتین (~ ۱۰ ٪)، برزیل (۸ درصد) و اسپانیا با (۷ ٪) تولید میباشد. لیموها را بیشتر به علت آب آنها پرورش می دهند، اگرچه بخصوص در آشپزی از پوست و گوشت لیمو استفاده میشود. لیموها حاوی مقدار زیادی اسید سیتریک هستند که موجب طعم ترش آنها میگردد.
لیمو ترش درمان کننده چاقی و برطرف کننده بزرگی طحال، شفا دهنده گواتر و میخچه، وبا، اختلالات جریان گردش خون، مشکلات گوارش، یبوست، سوء هاضمه، زردی و یرقان است و خواص ضد سرطان دارد. پوست لیمو ترش ویار زنان باردار را کاهش می دهد و قوه هاضمه آنها را تقویت و تهوع آنها را از بین می برد. کسانی که فشار خون بالایی دارند بهتر است لیمو ترش بخورند زیرا فیبر آن کمک مضاعفی به کاهش فشار خون می کند، بهترین دارو برای گلو درد است و غرغره مخلوط لیمو ترش و آب نیم گرم ورم گلو و گلو درد را برطرف می کند خواص ضد عفونی کننده ای که دارد زکام را درمان می کند.
لیمو ترش عامل زیبایی
لیمو ترش یک ماده تقویت کننده زیبایست و باعث افزایش سلامتی، طراوت، شادابی، جوانی و نیروی حیات می شود. مانع شل شدن و چروک پوست و پیری زودرس می شود، برای پاکسازی لکه های پوستی می توانید آب لیمو ترش را روی پوست بمالید و از شب تا صبح روز آن بماند، همچنین از عصاره لیمو ترش با گلیسیرین می توانید خستگی پوست و ترک های پوست را از بین ببرید. اگر تمایل دارید موهایتان شفاف و درخشان شود کافیست مقداری لیمو ترش تازه با آب سرد ترکیب کنید و روی موها بریزید و سپس موها را بشویید. پوست لیمو ترش را روی پوست خشک یا جای پوسته پوسته شده بمالید تا مشکلات پوستی برطرف شود، برای نرم شدن پوست ضخیم شده آرنج نیز پوست لیمو ترش مفید است. از لیمو ترش تجزیه شده ۶ تا ۸ درصد اسید سیتریک تهیه و از هسته های آن روغنی به نام لیمو تن تهیه و در طب مصرف می شود.
خواص اسیدی این میوه یک ضد عفونی کننده قوی است، به همین دلیل توصیه می شود اگر در مسافرت به آب آشامیدنی مشکوک شدید به آن چند قطره لیمو ترش اضافه کنید و بعد از آن، آب استرلیزه شده را می توانید نوش جان کنید.
همچنین آب لیمو ترش که ماده ای خنک کننده (سرد کننده) است باعث از بین بردن سموم میکروب بیماری هایی مانند دیفتری، حصبه و برخی امراض مهلک و خطرناک می شود؛ ترشح صفرا را افزایش می دهد و در رفع یرقان(زردی) و دفع سنگ های کوچکی که در مجاری ادرار گیر می کنند موثر است.
لیموترش باعث محافظت از دندان ها و لثه ها و حفظ سلامت آنها می شود، بهترین دارو برای اسکوربوت(خونریزی لثه ها و تغییر حالت بافت لثه) و مخلوط آب لیموترش و عسل و آب برای رفع خونریزی پیشنهاد می شود.لیمو ترش خاصیت ضد پوکی استخوان داردو به افزایش جذب کلسیم کمک می کند و نوشیدن یک لیوان لیمو ترش به افراد در معرض خطر به خصوص زنان یائسه بسیار توصیه می شود. لیمو ترش برای خونریزی های ریوی، معده، روده، رحم، کلیه ها و دیگر اندام های داخلی درمانگر است و لازم است در این موارد چند بار در روز مقداری آب لیموترش را آب میل کنید؛ برای پیشگیری از خونریزی نیز می توانید یک تکه پنبه را به لیمو ترش آغشته کنید و در سوراخ بینی بگذارید و مانع خونریزی شوید.
بررسیها نشان می دهد لیمو تأثیر آرامبخش دارد و خستگی مفرط، سرگیجه، اضطراب، تنش و دست پاچگی را از بین میبرد. استنشاق روغن لیمو، هوشیاری و قدرت تمرکز فرد را افزایش میدهد. برای افزایش توانایی کارمندان در محیط کار از خوشبوکننده با بوی لیمو استفاده میشود. اگر حالت عصبی و نگرانی دارید، چند قطره روغن لیمو را روی دستمال بچکانید و بو کنید.
خاصیت ثابت شده ضد باکتریایی و ضدویروسی لیمو روند بهبود آفت را تسریع میکند. کافی است روزی ۳ بار آب مخلوطی از یک لیموی تازه و یک لیوان آب ولرم غرغره کنید اگرچه در اوایل احساس سوزش خواهید کرد اما با استفاده مکرر احساس سوزش کاهش پیدا میکند.
تب و لرز میتواند علل متفاوتی داشته باشد اما لیمو همیشه یک درمان مفید است. هر ۲ ساعت یک لیوان آب جوش با کمی عسل و آب یک لیموی ترش و تازه بخورید تا تب و لرز شما از بین برود.
لیموترش تقویت کننده حافظه نیز است؛ وقتی که می خواهید چیزی را به یاد آورید کافی است چند قطره اسانس لیمو ترش را بر روی یک دستمال بریزید و از طریق بینی استنشاق کنید!
لیمو ترش از بین برنده خستگی
برای رفع خستگی های روزانه نیز پس از اینکه پاهایتان را در آب گرم قرار دادید و منافذ پاها حسابی باز شد پاها را از آب خارج کنید و هر کدام از پاها را به یک نصف لیمو آغشته کنید، با این کار علاوه بر رفع خستگی سموم را نیز از ظریق منافذ باز شده از بین می برید.
لیموترش بزاق دهان را زیاد می کند، شیره معده را زیاد می کند، سردردهای میگرنی را از بین می برد، برای این کار کافیست هنگام سردرد در یک فنجان قهوه یا چای لیمو ترش ریخته و میل کنید. گذاشتن یخ لیمو ترش روی زبان سکسکه را درمان می کند؛ مخلوط آب لیمو ترش و آب به همراه شکر یا عسل نوشیدنی مناسبی برای انواع درد مریضی ها است. لیمو خاصیت ضدباکتریایی، ضدویروسی، تقویتکننده سیستم دفاعی بدن، کاهشدهنده وزن، هضمکننده و تصفیهکننده کبد را دارد. لیمو دارای املاح و ترکیبات زیادی مانند اسیدسیتریک، کلسیم، منیزیم، ویتامینC، فلاوونوئید، پکتین و لیمونین است که ایمنی بدن را تقویت میکند و با عفونتها مقابله میکند. اگرچه با خاصیت لیمو آشنا هستید باز هم در این مطلب به گوشهای از خواص این خوراکی بسیار مفید اشاره میکنیم.
لیمو حاوی اسید سیتریک است که برای درمان آکنه بسیار موثر است. ویتامین C موجود در میوههای استوایی برای طراوت پوست لازم است همان طور که میدانید خوردن ناشتا یک لیوان آب ولرم با لیمو برای پوست مفید است.
۱- با استفاده از انگشت یا پنبه کمی آبلیموی تازه روی آکنه بمالید و بگذارید شب کامل روی پوست بماند. صبح روز بعد با آب صورت خود را بشویید. اگرچه ممکن است کمی ناراحت کننده باشد و شاید احساس سوزش کنید اما لیمو برای درمان آکنه بسیار مفید و کاربردی است.
۲- یک سهم آب لیموی تازه را با یک سهم آب گلاب و یا عسل رقیقشده با آب مخلوط کنید و به مدت نیم ساعت روی آکنه بگذارید و سپس با آب بشویید. این عمل را ۲ بار، یک بار به هنگام صبح و یک بار عصر تکرار کنید. اگرچه این درمانها طبیعی هستند اما در صورت حاد بودن آکنه و یا داشتن زخم باز، اول با پزشک مشورت کنید.
روی محل گزیدگی، ۲ قطره لیمو مخلوط شده با یک قاشق چای خوری عسل بمالید، برای دور نگه داشتن حشرات، ۲۰ قطره روغن لیمو را به یک لیوان آب اضافه کنید و در هوا بپاشید. علاوه بر خوشبو کردن هوا، حشرات را نیز دور نگه میدارد. قرار دادن پنبه آغشته به روغن لیمو در اتاقخواب نیز حشرات را دور نگه میدارد. اگر در هوای آزاد قرار دارید، ۱۰ قطره روغن لیمو را به کمی روغن آفتابگردان اضافه کنید و به پوست خود بمالید.
بررسی های متعددی نشان داده ترکیبی از روغن لیمو همراه با بابونه، سنبلالطیب و رازک اضطراب را کاهش میدهد و باعث خواب منظم میشود.
لیمو ترش و تقویت معده
پس از هر وعده غذایی، یک لیوان آب ولرم حاوی آب یک لیمو تازه بخورید. اسید موجود در لیمو، تولید اسید معده و فعالیت عضلات معده را تحریک میکند.
تسکین اگزما
اگر از عفونت پوستی مانند اگزما رنج میبرید، لیمو میتواند تسکین دهنده باشد. ۸ قطره روغن لیمو را با یک لیوان آب ولرم و یک قاشق غذاخوری عسل رقیقشده مخلوط کنید. سپس پارچه تمیز را به آن محلول آغشته کنید و روزی ۲ تا ۳ بار به مدت ۱۵ دقیقه روی قسمت مورد نظر قرار دهید. این روش نه تنها عفونت را کاهش میدهد بلکه خارش را نیز از بین می برد. عسل نیز مانند لیمو خاصیت ضدالتهابی دارد و روند بهبود را تقویت میکند.
لیمو بوی بد دهان که بر اثر مصرف برخی ادویهها، کشیدن سیگار و یا کمبود بزاق ایجاد شده را رفع میکند.برای خوشبو کردن دهان، روزی چند بار به طور کامل با یک لیوان آب ولرم حاوی آب یک لیمو غرغره کنید. جویدن یک برش لیمو پس از هر وعده غذایی نیز میتواند مفید باشد.
پیاز و سیر همراه با لیمو به طور موثری با فشارخون بالا مقابله میکند. ۳ حبه سیر را له کنید، یک پیاز را ریز خرد و با ۴ لیوان شیر کم چرب یا شیر سویا به جوش بیاورید و سپس زیر آن را خاموش کنید. پس از ۵ دقیقه مخلوط به دست آمده را از صافی رد کنید و در یخچال قرار دهید. آب ۳ لیمو را به آن اضافه کنید و در طی روز بخورید. اگر از کلسترول بالا رنج میبرید، خوب است بدانید که پکتین در لیمو همراه با ماده مغذی دیگری، در کاهش چربی خون موثر است.
نوعی بیماری است که در اثر کمبود ویتامینC به وجود میآید. علائم این بیماری عفونت های مکرر همراه با سرفه و سرما خوردگی ، لب های ترک خورده ، زخم زبان و دهان، تورم و خونریزی لثه ها و غیره است و از آنجایی که لیمو ترش تازه سرشار از ویتامین C است ، برای درمان این بیماری بسیار مفید است. مصرف لیمو ترش تازه به افرادی که در محیط های آلوده مانند کوره، رنگ رزی، عملیات حرارتی، کارخانجات سیمان، معادن و غیره کار می کنند ، توصیه می شود.
درمان یبوست
اسیدهای موجود در لیمو ترش روده بزرگ را تمیز کرده و به بهبود یبوست کمک می کند. مصرف آب لیمو و نمک در تسکین یبوست نقش بسزایی دارد.
درمان زخم معده
علاوه بر ویتامین C، لیمو ترش تازه حاوی ترکیبات خاصی به نام فلاونوئیدها است که دارای خواص ضد آنتی اکسیدانی، ضد سرطانی و سم زدا هستند و به بهبود زخم های معده و زخم های دهان کمک شایانی می نمایند.
درمان اختلالات تنفسی
از روغن موجود در لیمو ترش برای تهیه داروهای ضد گرفتگی بینی استفاده می شود. خراشاندن پوست لیمو و استنشاق آن موجب تسکین فوری گرفتگی بینی و حالت تهوع می شود.
مراقبت از چشم
خواص ضد اکسیدانی ویتامین C موجود در لیمو ، از پیری و دژنراسیون ماکولای چشم محافظت می کند. دژنراسیون ماکولا (Macular Degeneration) یا از بین رفتن لکه زرد شبکیه، شایعترین علت کوری در افراد مسن است. در این بیماری ماکولا یا لکه زرد تخریب میشود. ماکولا قسمت حساس به نور شبکیه چشم و مسئول دید مستقیم و واضح است که برای کارهای دقیق مثل خواندن و رانندگی لازم است. فلاونوئیدهای موجود در لیمو از عفونت های چشمی نیز جلوگیری می کند. در صورت ابتلا به آماس ملتحمه چشم ، می توانید چند قطره آب لیمو رقیق شده با آب ولرم را در چشم چکانده و شاهد بهبود آن باشید. مصرف مداوم آب لیمو با گلاب نیز از ابتلا به آب مروارید در سنین پیری جلوگیری می کند.
روغن لیمو خاصیت تقویتکننده رگها را دارد که با واریس مقابله میکند. ۶ قطره روغن لیمو را با ۵۰ میلیلیتر روغن مغز گندم، ۲ قطره روغن سرو و ۲ قطره روغن ارس مخلوط کنید و به طور روزانه از پایین پا به بالا به طرف قلب به آرامی ماساژ دهید. برای جان تازه بخشیدن به رگها، ۸ قطره روغن لیمو، ۴ قطره روغن سرو و یک قاشق غذاخوری عسل را در آب وان بریزید و به مدت ۱۵ دقیقه در آب بنشینید.
استحکام مویرگ و قلب
مصرف لیموترش موجب استحکام مویرگ ها میشود و خاصیت ضدمیکروبی در خون دارد. مصرف لیموترش از خونریزی جلوگیری میکند و بیوفلاونوئیدهای موجود در آن خاصیت شکنندگی مویرگها را کاهش میدهد. نقش ویتامین C در بدن خنثی کردن نیتروزامینهاست و پکتین موجود در لیموترش موجب کاهش کلسترول بد خون میشود که برای بیماران قلبی و عروقی بسیار مفید است.
با توجه به مقدار بسیار زیاد ویتامین ث موجود در لیمو، مصرف آن باعث افزایش مقاومت سیستم ایمنی بدن میشود. برای فرد مبتلا به آنفلوانزا و سرماخوردگی مصرف مخلوطی از آبلیمو تازه با عسل در یک لیوان آب گرم بسیار مفید است. مصرف آب لیمو همچنین باعث کاهش تب در افراد بیمار میشود. لیموترش سرشار از ویتامین C، اسید سیتریک و فلاوونوئید بوده و دوست سلامتی شماست.
درمان عفونت مثانه
سیستیت (Cystitis) یا در اصطلاح عام عفونت مثانه ، در واقع التهاب در مثانه به علت جایگزینی و رشد عامل بیماری زا در مثانه و ایجاد عفونت است. آب لیمو رقیق شده با آب ولرم ، در درمان عفونت مثانه بسیار موثر است زیرا موجب تسکینسوزش شده و از خونریزی جلوگیری می کند.
لیمو ترش در درمان هموروئید
از آنجایی که لیمو ترش تازه زخم های دستگاه گوارش و روده را التیام بخشیده و در درمان یبوست نیز موثر است ، بدینوسیله دلایل اصلی بروز هموروئید را نیز ریشه کن می کند.
مصرف یک لیوان آب ولرم با آب لیمو ترش تازه برای کاهش وزن بسیار موثر است. اسید سیتریک موجود در لیمو ترش یک چربی سوز عالی است. فقط کافی است هر روز دو لیوان آب ولرم با آب لیمو تازه مصرف کنید تا در عرض یک هفته شاهد نتیجه قابل توجه آن باشید.
مقدار بالای پتاسیم موجود در لیمو ترش ، در حذف مواد سمی و رسوبات موجود در کلیه و مثانه بسیار موثر بوده و خاصیت ضد عفونی کننده لیمو نیز عفونت های دستگاه ادراری را درمان میکند. لیمو از رشد و بزرگ شدن پروستات جلوگیری کرده و انسداد مجاری ادرار را که ناشی از رسوب کلسیم در دستگاه ادراری است را نیز رفع می کند.
لیموترش مانع از انباشتگی چربیها میشود، احتباس آب را کاهش میدهد، به هضم غذا کمک کرده و با سرما خوردگی مقابله میکند و حتی در نظافت منزل نیز به کار میآید؛ در ادامه برخی از خداص این میوه ترش و پر خاصیت به صورت خلاصه آورده شده است :
۱) در واقع هضم غذا را آسان میکند.
۲) به خاطر سهولت هضم چاشنیها و گوشتهای چرب توصیه میشود که چند قطره لیموترش در آنها بچکانند.
۳) در موارد ناراحتیهای دستگاه گوارشی مفید است. مثلاً درصورت ورم روده یا درد کبد آب لیمو همراه یک لیوان آب معدنی میتواند تسکین دهنده باشد.
۴) نوشیدن آب چهار لیموترش با افزودن آب و اندکی شکر بر درمان چاقی مؤثر است.
۵) لیموترش را میتوان برای درمان نسبی رماتیسم و نقرس مصرف نمود، چونکه اسیدسیتریک برای اسیداوریک حلال بسیار خوبی است.
۶) استفاده از خاصیت ادرارآوری آن فقط در اینگونه دردها توصیه میشود و به این نحو دردهای کلیه و مثانه را درمان مینماید.
۷) آب لیمو یک ترشی است که برخلاف سرکه ضعف نمیآورد بلکه نیروبخش بوده، عضلات معده و رودهها را تقویت مینماید.
۸) آب لیمو داروی ضد خون دماغ است، تمام سمهای خون را میسوزاند.
۹) چربی و پیه را از بین میبرد.
۱۰) اشتها آور است.
۱۱) اسهال عادی و خونی را معالجه میکند.
۱۲) از طاس شدن سر جلوگیری کرده باعث تقویت موهای سر میشود.
۱۳) بزاق دهان را زیاد میکند چون بزاق دارای اثر ضدعفونی کنندهاست و میکربهای دهان را از بین میبرد.
۱۴) آب لیمو از عوامل خنککننده در تابستان است که میتواند عطش و حرارت بدن را رفع کند.
۱۵) موجب راحتی اعصاب میشود.
۱۶) باعث زیاد شدن نور چشم شده و آب مروارید را از چشم میبرد.
۱۷) آب لیمو میتواند جانشین دود و مشروب نزد معتادین گردد.
۱۸) عمل تنفس را آسان میسازد.
۱۹) لیمو التیام بخش زخمهاست.
۲۰) باد مفاصل را درمان کرده و مداومت در خوردن آن تصلب شرائین را معالجه میسازد.
۲۱) زهر حشرات مانند زنبور، عقرب، مار افعی با آب لیمو معالجه میشود.
۲۲) آب لیمو ضد تیفوس، ضد سرخک، ضد آبله مرغان و مخملک است.
۲۳) صفرابر است.
۲۴) مصرف روزی نصف استکان از عصارهٔ سیر و لیمو ترش، تأثیر بسیار زیادی در رفع گرفتگی رگها خواهد داشت.